Metin Turan’dan, ‘Kentleşme ve Cumhuriyet Dönemi Anadolu Halk Şiiri’
Metin Turan’dan, ‘Kentleşme ve Cumhuriyet Dönemi
Anadolu Halk Şiiri’
29 Şubat 2020 Cumartesi…
Halk Ozanları Kültür Derneği’nde
Hüsnü İyidoğan’ın konuğu Metin Turan oldu. Turan, ‘Kentleşme ve Cumhuriyet
Dönemi Halk Ozanları’ konusunda konuştu.
Metin Turan'ın, ‘Kentleşme ve
Cumhuriyet Dönemi Anadolu Halk Şiiri’ adlı 48 sayfalık kitap kapsamında halk
ozanlığı geleneğini 16. Yüzyıldan alıp Cumhuriyete, Cumhuriyetten de günümüze
kadar getiren konuşmasından aldığım bazı notları sizlerle paylaşmak istiyorum.
Bağlamada ve halk şiirinde
değişmeler, halk hikâyeleri, tekke geleneği, tarikatlarla gelişen örgütlenmeler
ile halk ozanlığı devam etti.
İstanbul Bursa ve Edirne'de
kent özelliği taşıyan yerlerde kahvehaneler var
Yeniçeri Ocağında yetişen
şairler vardır ve bunlar Bektaşiliğe bağlıdır.
1927 yılında 13 milyon nüfusun
yüzde sekseni köylerde yaşıyordu. 1934 yılında Köy Kanunu çıkarıldı, yerleşim
birimleri tanımlandı.
Başkent olan Ankara bile kent
havasında değildi. Otuzlu yıllarda gecekondular yapılmaya başladı, kırsal
alandan gelenlerde çoğaldı.
Marshall yardımları, Demokrat
Parti dönemi, 24 Ocak Kararları, tarımın geri plana itilmesi, tohumda dışa bağımlılık gibi etkiler halen
günümüzde sürüyor.
1908 ve 1931 yıllarında Sivaslı Âşıklar Bayramı yapılır...
Milli Eğitim Bakanları Rıza
Nur ve Saffet Arıkan, Ziya Gökalp’ın çalışmaları, Fuat Köprülü’nün yeni
harflere karşı oluşu, TDK ve TTK, Halkevleri, Köy Enstitüleri ve sonrası...
Sovyetlerdeki Türk
cumhuriyetlerinin yüz yıl sonraki durumu ile ilgili Atatürk'ün öngörüsü…
Bu devletlerde iletişimin
serbest olması nedeniyle ulusçuluk gelişmiş ve birbirlerini etkilemişler...
1931 yılda Aşklar Bayramda Âşık
Veysel ve diğer aşıklar Halkevleri ile daha iyi tanınıyor. 1941 yılında Ahmet Kutsi
Tecer’in çabalarıyla Halkevleri aşıklara sahip çıkıyor; Veysel Ali İzzet gibi âşıklar Köy Enstitülerinde bağlama öğreticiliği yapıyor. Halktan biri olarak halk
anlatmaları onların hoşuna gidiyor...
Konya Âşıklar Bayramı'nın
toplumsallıktan uzaklığı…
Demokrat Parti dönemi ve TİP dönemi, 60 70 yıllar…
Âşık İhsani, Ali İzzet, Âşık
Veysel Mahzuni ve diğerleri
1963 yılında Fikret Otyam ve
Âşıklar Derneği…
Demokrat parti zamanında
telif roman, 12 Eylül’den sonra dergicilik, ansiklopedicilik, özel televizyonlar; ABD'nin kültürünün tanıtılması...
Kaftancıoğlu neden
öldürüldü? 12 Eylül evde itibaren TRT Kültür yayınları yok etme çabaları...
1974
yılında kurulan halk ozanları Kültür Derneği ve halk ozanlarından daha sonraki
kültürel örgütlenmeleri…
Ve diğer...
Yorumlar
Yorum Gönder